Als je door Westbroek loopt kun je niet om de ooievaars heen. Het typische klakkende geluid van de grote vogels hoor je in het zelfverklaarde ooievaarsdorp overal. Er zijn op dit moment zo’n twaalf nesten in Westbroek die bebroed worden en in de directe omgeving nog veel meer. Karien Scholten (64) volgt de ooievaars in haar dorp al jaren. De gepensioneerde fysiotherapeut schrijft regelmatig een column in de lokale krant over de natuur rond Westbroek en vooral over de ooievaar. Op het dak van haar huis staat al bijna 30 jaar een nest. Vanuit haar slaapkamerraam en vanaf het dak van de buurman filmde ze de afgelopen jaren wat zich daar allemaal afspeelde. “Het blijft elk jaar weer bijzonder om te zien, vooral als de jonge ooievaartjes uitvliegen.”

In een hoge treurwilg zie je direct als je Westbroek binnenkomt al het eerste nest. En daarna zijn ze niet meer op twee handen te tellen. Naast de kerk tuurt Karien door een verrekijker. “Dit is het eerste nest van het dorp hier op het dak van de pastorie. Ik heb samen met de koster het nest nog helpen vlechten. En dat is al 20 jaar geleden en elk jaar komen er weer ooievaars. Prachtig toch?”

Nu de meeste kunstmatig aangelegde nesten bezet zijn zie je ook steeds vaker wilde nesten van ooievaars in bomen. Vooral treurwilgen zijn populair en langs de A27 bij Maartensdijk broed een hele kolonie op een landgoed.  Eind jaren ’60 was de ooievaar nog bijna uitgestorven, maar nu is het dier weer een vast onderdeel van het Nederlandse landschap. In 2020 waren er 1300 broedende paartjes in Nederland. Zelfs de zeldzame zwarte ooievaar is dit jaar al gespot in onder andere Nieuwegein en Maartensdijk. Volgens Karien is het veen-weidelandschap rond Westbroek gewoon heel geschikt voor ooievaars. “Als de boeren het gras maaien vliegen er altijd ooievaars achter de tractor aan om de insecten en kikkers eruit te pikken. Het zijn wat dat betreft vrij opportunistische dieren.”

Karien dook uit interesse voor de beroemde vogel in de geschiedenis van de ooievaars in Westbroek. “Ik heb specifiek hier in het archief onderzoek gedaan en daar werd al in 1729 geschreven over een ooievaarsnest op de kerk.” Er werd zelfs, voor die tijd zeker, veel geld uitgegeven om een nest te kunnen plaatsen, namelijk 3 gulden en 4 stuivers. Het geklepper van de vogels kon de vreugde op het kerkplein flink vergroten, vond kerkmeester Pieter de Jong destijds. Volgens Karien wordt de vogel al heel lang geassocieerd met geluk, voorspoed en een nieuw begin. “Mensen houden van de ooievaar. Het is een statige vogel en hij valt door dat contrasterende zwart en wit enorm op.”

In 1993 kregen Karien en haar man Dick een oud wagenwiel cadeau en zetten dat op een hoge paal in hun tuin aan de Kerkdijk. “Al na vijf dagen zat er een ooievaar op. Dat bleek een dier te zijn uit het fokprogramma van Groot Ammers.” Het was de eerste ooievaar van de veel grotere generatie die nu Westbroek in de zomer bevolkt. Voor Karien was dat nest het begin van haar interesse in de ooievaar. “Wij worden nu wakker met het geklepper op ons dak. Het paringsritueel kon ik vanuit mijn slaapkamer filmen. En elk jaar komen de ooievaars weer terug op het nest.” Maar niet iedereen is blij met de vogels. Veel schoorstenen in het dorp zijn daarom voorzien van een puntig dakje om te voorkomen dat er een paartje gaat nestelen. Ooievaars schijten namelijk je hele dak onder en maken best veel lawaai.  “Vooral als ze vechten om de beschikbare nesten gaat ze behoorlijk tekeer. Dat gaat echt tot bloedens toe. Maar dat klakkende geluid vind ik nog altijd prachtig en rustgevend.”

Ook Karien ziet soms de nadelen van de ooievaars. “Het zijn er nu vrij veel en al die jonge vogels moeten straks gevoed worden. Een jonge ooievaar eet vooral larven, insecten en wormen, maar later lussen ze ook graag kikkers, mollen, rivierkreeftjes en zelfs jonge hazen. En als ze de kans krijgen eten ze ook weidevogels. Dat vind ik jammer.” Als amateur natuurfilmer heeft Karien vele gigabytes aan zelfgeschoten ooievaarvideo’s op de computer staan. “Ik film zelf graag en ik krijg ze ook van mensen uit het dorp die weten dat ik dit interessant vindt. Vooral straks als de jonge ooievaars gaan oefenen met vliegen is het spectaculair. Ze springen dan meters de lucht in om weer soepel neer te dalen in het nest. Echt uniek om te zien.”

Iets verderop in het dorp vind je de allergrootste ooievaar: ééntje van zeker vier meter hoog. Een opblaasbare weliswaar. Want naast dat de ooievaars nu massaal hun eieren uitbroeden in Westbroek bezorgen ze natuurlijk ook nog gewoon mensenbaby’s.